Histeroskopi Nedir?

Histeroskopi Nedir?

Histeroskopi; vajinal yoldan ince, optik bir cihazla girilerek rahim ağzı ve rahim içinin, karın boşluğunun ekrana yansıtılarak gözlemesi ve gerektiğinde operasyon yapılmasıdır. Histeroskopi, histeroskop adı verilen optik bir cihazla gerçekleştirilmektedir. Histeroskopi kadın hastalıkları ve kısırlık sebeplerinin varlığında hem sorunun tanısı hem de bazı rahatsızlıkların tedavisinde kullanılabilmektedir.

Histeroskopinin tanısal amaçla kullanımı

Histeroskopinin temel kullanım amacı kısırlığa sebep olan etkenlerin tanısıdır. Bu bağlamda anormal ölçüde vajinal kanamaların araştırılması, doğumsal anomalilerin tanısı, kısırlığa sebep olan ve tüp bebek tedavisinin başarısız olmasına yol açan etkenlerin bulunmasıdır. Genellikle başka şekilde tanı konulamayan ya da varlığından emin olunamayan vakalarda tanı amaçlı Histeroskopiye başvurulmaktadır.

Histeroskopinin tedavi amaçla kullanılması

Histeroskopi ile rahim içinde bulunan ve gebeliği engelleyen miyom ve polipler çıkarılabilmekte, doğumsal şekil bozuklukları onarılabilmektedir. Kız bebekler embriyo dönemindeyken iki parça halinde olan rahim birleşir ve arada ince bir bölme bulunur. Ancak normal şartlar altında bu bölme zamanla kendiliğinden kaynayıp yok olur. Bazı bebekler ise rahimde bu bölmeyle doğarlar ve rahim bir perde ile ikiye ayrıldığı için büyüyüp hamile kaldıklarında gebeliklerinde sorunlar yaşanır. İşte bu şekilde var olan rahim bölmeleri, perdeleri de Histeroskopi ile çıkarılabilmektedir.

Bununla birlikte bazı lezyonlar ya da rahatsızlıklar dolayısıyla karın içinde oluşan yapışıklıklar açılır ve tüp bebek başarısızlıklarının nedenleri de Histeroskopi ile değerlendirilir. Tedavi amaçlı Histeroskopinin hastaya sağladığı en önemli fayda; sorunların açık ameliyata başvurulmadan ve rahim alınmadan tedavi edilebiliyor olmasıdır. Kısırlıktan muzdarip olan kadınlar rahim içi sorunlarda kürtaj ve açık ameliyat benzeri işlemlerle tedavi edildiklerinde ileriki yıllarda gebe kalmayı zorlaştıran sorunlar yaşanabilmektedir. Ancak tedavi amaçlı Histeroskopide bu çok düşük bir ihtimaldir.

Histeroskopi nasıl uygulanır?

Tanısal amaçlı uygulanan Histeroskopide genellikle ameliyathaneye gidilmesine ve genel anestezi uygulanmasına ihtiyaç duyulmamaktadır. Tanısal Histeroskopide hasta sırt üstü jinekolojik muayene pozisyonunda yatar, hastanın vajinası ve rahim ağzı antiseptik sıvılarla temizlenir. Ardından lokal anestezi uygulanarak yarım santimetre çapındaki bir optik cihaz rahim içine yerleştirilir ve içeriye karbondioksit gazı ya da sıvı verilir. İşte bu gazın ya da sıvının karın içinde dağılımı, dolaşımı monitörden izlenerek karın içi, rahim içi ve tüpler çok net bir şekilde gözlenebilmektedir.

Ekrana yansıyan görüntülerde anormal olduğu fark edilen dokulardan örnekler alınabilir ve patolojiye gönderip incelenebilir. Yaklaşık 10 dakika süren Histeroskopide hastaların bir miktar acı hissettiği, ancak bunun muayeneyi yarıda bırakacak ya da dayanılamayacak düzeyde olmadığı da bilinmektedir. Tedavi amaçlı uygulanan Histeroskopi ise genellikle 15 dakika ve 1 saat arasında bir sürede yapılabilmektedir. Genellikle genel anestezi altında yapılan cerrahi Histeroskopide, kullanılan cihazlar biraz daha kalındır. Bu sebeple de rahim ağzı genişletilerek uygulama yapılır.

Histeroskopi hangi riskleri barındırır?

Her tıbbi uygulama gibi Histeroskopi de az da olsa risk barındırmakta, beklenmeyen ya da az beklenir durumlar yaşanabilmektedir. Tanısal amaçlı uygulanan Histeroskopide çok az sayıda, basit yan etkiler görülebilirken, yaşamı tehdit edecek ciddiyette bir sorun asla yaşanmaz. Ancak cerrahi tedavi amaçlı uygulanan Histeroskopide işlem daha fazla uzmanlık ve birikim gerektirmektedir ve riskli bir durumla karşılaşılma olasılığı daha yüksektir. Ancak bu riskler de diğer ameliyatlar göz önünde bulundurulduğunda çok düşük % 1 civarındadır.

Histeroskopide en sık karşılaşılan sorun işlem esnasında rahmin delinmesidir ve bu sorun genellikle başka işlem uygulanmadan kendiliğinden kısa sürede iyileşmekte, kaybolmaktadır. Bunun dışında rahmi genişletip karın içini ve rahim içini daha iyi gözlemlemeye yarayan sıvı ve gazlar da hastada komplikasyonlara sebep olabilmektedir. Çok sık karşılaşılmayan bu sorunlar alerjik reaksiyonlar, vücut ısısında düşüş, pıhtılaşma sorunları, nefes alma güçlüğü ve akciğerde sıvı birikmesi olarak sıralanabilmektedir. Ancak tüm bu sayılan komplikasyonların görülme ihtimali gayet düşüktür.

Histeroskopi sonrasında dikkat edilmesi gerekenler

Tanısal Histeroskopide lokal anestezi uygulanırken, cerrahi Histeroskopide genel anestezi kullnaılmaktadır. Bu sebeple de işlem esnasında kadının çok fazla, dayanılması zor ağrı, sızı hissetmesi mümkün değildir. Histeroskopi sonrasında geçen 1-2 gün kadının vajinal kanama ve hafif karın, kasık ağrıları hissetmesi normaldir. Kanama birkaç gün içinde kendiliğinden geçerken, ağrılar da basit ağrı kesicilerle hafifletilebilmektedir. Ancak Histeroskopi işleminde rahim ağzı genişletildiği için enfeksiyonlara karşı daha açık ve savunmasız hale gelmiştir. Bu sebeple Histeroskopinin ardından birkaç gün hatta bir hafta süre ile cinsel ilişkiye girmemek doğru olacaktır. Aksi halde rahim ağzında ya da rahimde oluşabilecek enfeksiyonların tedavi edilmesi gerekecektir.